Skip to main content

Öskupokasmiðja

06. mars 2019

Það var heldur betur líf í tuskunum á árlegri öskupokasmiðju Minjasafnsins og Bókasafns Héraðsbúa sem fram fór á öskudaginn.

Öskupokasmiðjan var haldin í fyrsta skipti í fyrra og tókst svo vel að ákveðið halda hana aftur í ár. Sem fyrr var það Kristjana Björnsdóttir frá Borgarfirði eystra sem kenndi áhugasömum gestum réttu handbrögðin.  

Sá siður að hengja öskupoka á fólk á líklega rætur að rekja aftur í kaþólskan sið. Elsta heimild um orðið „öskupoki“ er úr orðabók Jóns Ólafssonar úr Grunnuvík, líklega frá miðbiki 18. aldar en þar segir:

„Öskupoki, stundum öskuposi: Lítill poki fylltur ösku, sem piltar eða stúlkur hengja, sér til gamans á klæði annarra eða koma öðrum til að bera óvart á einhvern hátt á öskudag, það er að segja miðvikudag í föstuinngang. Sama á við um burð á steinum eða steinvölum. Þessi venja er án efa leifar úr kaþólskum sið.“

Að hengja öskupoka á fólk á þessum degi er alíslenskur siður. Í gamla daga var til siðs að konur hengdu poka með ösku á karla en karlar hengdu poka með smásteinum á konurnar. Sumir telja þennan sið á undanhaldi og að hann hafi vikið fyrir öðrum hefðum meðal barna. Hvað sem því líður voru gestir öskupokasmiðjunnar afar áhugasamir og því má öruggt telja að einhverjir hafi gengið grunlausir um bæinn með öskupoka á baki á öskudaginn.

Stundum er því haldið fram að sá siður að hengja öskupoka á fólk á öskudaginn sé hverfandi. Það var ekki að sjá í Öskupokasmiðjunni þar sem ungir sem aldnir skemmtu sér konunglega við saumaskapinn.

(Heimild: Vísindavefurinn).

Síðustu fréttir

Gripir fjallkonunnar aftur á heimaslóð
11. júní 2024
Sýningin Landnámskonan var formlega opnuð í Minjasafni Austurlands 9. júní síðstliðinn að viðstöddu fjölmenni. Þar má sjá forngripi sem aldrei hafa verið sýndir áður opinberlega, m.a. gripi sem til...
Landnámskonan - sumarsýning Minjasafnsins
06. júní 2024
Konur eru viðfangsefni sumarsýninga þriggja safna í Múlaþingi sem opnaðar verða núna í júní. Á sýningu Minjasafnsins verður sjónum beint að landnámskounnni og þar verða m.a. sýndir forngripir sem a...
Safnasóknin á Austurlandi
02. maí 2024
FÍSOS, félag íslenskra safna og safnafólks, stendur um þessar mundir fyrir fundaröð um landið undir yfirskriftinni Safnasóknin. Fyrsti fundur sóknarinnar fór fram á Egilsstöðum á dögunum en þangað ...