Skip to main content

Líf í tuskunum í öskupokasmiðju

24. febrúar 2023

Það var handagangur í öskjunni í árlegri öskupokasmiðju sem fram fór í Safnahúsinu síðastliðinn bolludag. Þar gafst gestum og gangandi kostur á að undirbúa sig fyrir öskudaginn með því að sauma öskupoka. 

Þetta er fjórða sinn sem öskupokasmiðja sem þessi er haldin í Safnahúsinu og sem fyrr voru það konur úr Soroptimistaklúbbi Austurlands sem sá um að kenna réttu handtökin. Gestir gátu valið um að sauma poka frá grunni eða skreyta poka sem búið var að sauma. Í pokana var svo sett aska, smásteinar eða orðsendingar og málshættir.

Sá siður að hengja öskupoka á fólk á líklega rætur að rekja aftur í kaþólskan sið. Elsta heimild um orðið „öskupoki“ er úr orðabók Jóns Ólafssonar úr Grunnuvík, líklega frá miðbiki 18. aldar en þar segir:

„Öskupoki, stundum öskuposi: Lítill poki fylltur ösku, sem piltar eða stúlkur hengja, sér til gamans á klæði annarra eða koma öðrum til að bera óvart á einhvern hátt á öskudag, það er að segja miðvikudag í föstuinngang. Sama á við um burð á steinum eða steinvölum. Þessi venja er án efa leifar úr kaþólskum sið.“

Að hengja öskupoka á fólk á þessum degi er alíslenskur siður. Í gamla daga var til siðs að konur hengdu poka með ösku á karla en karlar hengdu poka með smásteinum á konurnar. Margir hafa haldið því fram að sá siður að hengja öskupoka á fólk á öskudaginn sé á undanhaldi en það var ekki að sjá í smiðjunni þar sem ungir sem aldnir skemmtu sér konunglega við að saumaskapinn. 

Fyrsta öskupokasmiðjan var haldin í Safnahúsinu árið 2018. Smiðjurnar féllu niður árin 2022 og 2021 vegna samkomutakmarkana en þess í stað sameinuðust skipuleggjendur um að gera kennslumyndband í öskupokasaumi sem deilt var á samfélagsmiðlum og hægt er að sjá hér

 

Síðustu fréttir

Fjölbreyttar smiðjur í tengslum við BRAS
06. nóvember 2023
Eins og undanfarin ár tók Minjasafn Austurlands virkan þátt í BRAS, menningarhátíð barna og ungmenna á Austurlandi. Verkefni safnsins voru sérstaklega viðamikil í ár en grunnskólum í Múlaþingi var ...
Dagar myrkurs í Safnahúsinu
02. nóvember 2023
Í tilefni af byggðahátíðinni Dögum myrkus Dögum myrkus buðu söfnin í Safnahúsinu til fjölskyldusamveru þar sem afþreying sem tengist árstímanum, myrkrinu og hrekkavökunni voru í hávegum. Lesnar vor...
Lokað 24. október
23. október 2023
Minjasafn Austurlands verður lokað mánudaginn 24. október vegna kvennaverkfalls enda vinna aðeins konur á safninu.  Safniðverður opnað aftur á venjubundnum tíma á miðvikudaginn kl. ...